Związek Rzemiosła Polskiego – Zespół Oświaty Zawodowej i Problematyki Społecznej w ubiegłym tygodniu przekazał opinię odnośnie zwolnienia młodocianych pracowników od obowiązku świadczenia pracy w okresie zawieszenie zajęć w szkołach wychodząc z logicznego uzasadnienia, że osoba która ukończyła 18 lat może podjąć decyzję o powrocie do realizacji programu praktycznej nauki zawodu, w okresie ustalonego przez ministra edukacji zawieszenia niektórych funkcjonalności placówek oświaty.
Zespół Oświaty wypowiedział się iż. art.15f ustawy „Tarcza 1” określa prawo młodocianego do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w czasie zawieszenia działalności placówek oświatowych, ale formalnie takiego rozwiązania nie potwierdził resort pracy.
ZRP zgłosił ten problem do rozstrzygnięcia, niemniej oczekując na jednoznaczne stanowisko jest zmuszony wycofać upowszechnioną opinię w przedmiotowej sprawie.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 - do 24 maja br. przedłużona została przerwa w nauczaniu stacjonarnym w jednostkach systemu oświaty. Takiego też okresu (na dzień dzisiejszy) dotyczy ustawowe zwolnienie młodocianego pracownika od obowiązku świadczenia pracy.
W związku z zapytaniami rzemieślników w tej kwestii przypominamy też opinię Radcy Prawnego sądeckiej Izby Rzemieślniczej na ten temat.
W związku z emailem Związku Rzemiosła Polskiego w sprawie regulacji określonej w art. 15f stawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 z późn. zm.), nie podzielam stanowiska zaprezentowanego przez ZRP.
Nie można zgodzić się z twierdzeniem, że art. 15f ustawy antycovidowej przewiduje uprawnienie do zwolnienia młodocianego z obowiązku świadczenia pracy. Wykładnia gramatyczna tego przepisu wskazuje, że zawiera on jednoznacznie sformułowany nakaz zwolnienia z obowiązku świadczenia pracymłodocianego pracownika w okresie zawieszenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty. Wskazuje na to sformułowanie „pracodawca zwalnia młodocianego pracownika". Jest to norma o charakterze imperatywnym i nie może zostać uchylona wolą stron. Także wykładnia celowościowa przemawia za takim rozumieniem art. 15f ustawy. Celem tego przepisu jest bowiem przeciwdziałanie ryzyku zakażenia covid-19. Pozostawienie pracodawcy swobodnej decyzji w zakresie zwolnienia młodocianego z obowiązku świadczenia pracy niweczyłoby ten cel. Należy wreszcie wskazać, że przed wejściem w życie tego przepisu zarówno orzecznictwo, jak i doktryna, dopuszczały prawo pracodawcy do zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy i to nie tylko w okresie wypowiedzenia. Byłoby nieracjonalne uchwalanie przepisu, którego treść obejmowałaby już istniejące uprawnienie. Także to przemawia za bezwzględnie obowiązującym charakterem wymienionego przepisu. Reasumując - stoję na stanowisku, że pracodawca został zobowiązany do zwolnienia pracownika młodocianego z obowiązku świadczenia pracy i nie jest możliwe wydanie młodocianemu polecenia świadczenia pracy w w/w okresie. Wbrew twierdzeniom ZRP, nie zmienia tego fakt, że strony związane są umową o przygotowanie zawodowe. Ze względu bowiem na wprowadzenie w/w obowiązku w drodze aktu rangi ustawowej, z mocy prawa zmodyfikowany został stosunek pracy wiążący strony. Z uwagi na bezwzględnie obowiązujący charakter w/w przepisu nie jest również możliwe uchylenie tego obowiązku w drodze porozumienia pracodawcy z młodocianym pracownikiem.
